Sinh viên mới ra trường sẽ phải bắt đầu tập "bơi" giữa cuộc sống và vấn đề quan tâm ở đây là công việc. Hay người ta với câu nói đùa" bán thân" cho nhà tuyển dụng. Để có thể "bán" được thì bản phải hiểu mình có gì và mình làm gì. Dựa vào lý thuyết ma trận SWOT, ta thử áp dụng thực tế.
 |
| Ma trận SWOT |
Ma trận SWOT phân tích bên trong rồi mới sang bên ngoài, khác với ma trận TOWS bên ngoài rồi mới tới bên trong. Tức là, ma trận SWOT phân tích điểm mạnh(Strengths), điểm yếu( Weaknesses) tới cơ hội( Opportunities), thách thức( Threats). Cụ thể, áp dụng ma trận SWOT vào chiến lược "bán thân" của sinh viên mới ra trường như thế nào?
1. Điểm mạnh
Những điểm sẵn có trong người bạn mà bạn cảm thấy hài lòng và người xung quanh cho rằng: "Bạn sinh ra để làm điều đó". Đôi khi, nó đi song song với đam mê của bạn. Hay nó xuất phát từ:
- Kinh nghiệm làm việc
- Trình độ học vấn.
- Hiểu biết chuyên môn: âm nhạc, thiết kế, phần cứng, lập trình, thương mại,...
- Kỹ năng: kỹ năng giao tiếp, kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng đàm phán
- Đặc điểm cá nhân: ý thức tự giác, khả năng chịu áp lực, khả năng sáng tạo, hài hước,...
2. Điểm yếu
Những điểm mà bạn luôn kém và cảm giác tồi tệ, ghét bỏ khi làm công việc đó. Và đối với sinh mới ra trường thì yếu phần lớn ở:
- Thiếu kinh nghiệm làm việc.
- Thiếu mục tiêu, không biết mình là ai?
Những điểm sẵn có trong người bạn mà bạn cảm thấy hài lòng và người xung quanh cho rằng: "Bạn sinh ra để làm điều đó". Đôi khi, nó đi song song với đam mê của bạn. Hay nó xuất phát từ:
- Kinh nghiệm làm việc
- Trình độ học vấn.
- Hiểu biết chuyên môn: âm nhạc, thiết kế, phần cứng, lập trình, thương mại,...
- Kỹ năng: kỹ năng giao tiếp, kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng đàm phán
- Đặc điểm cá nhân: ý thức tự giác, khả năng chịu áp lực, khả năng sáng tạo, hài hước,...
2. Điểm yếu
Những điểm mà bạn luôn kém và cảm giác tồi tệ, ghét bỏ khi làm công việc đó. Và đối với sinh mới ra trường thì yếu phần lớn ở:
- Thiếu kinh nghiệm làm việc.
- Thiếu mục tiêu, không biết mình là ai?
- Thiếu công cụ: ngoại ngữ Tiếng Anh là vũ khí rất rất quan trọng nhưng không phải ai cũng làm được điều đó.
- Thiếu kiến thức cứng( kiến thức chuyên môn) và kiến thức mềm( kỹ năng như: thiếu tự tin, ý thức kém, thiếu quyết đoán và làm việc quá thiên về cảm xúc). Thiếu tự tin là điểm yếu nhất của sinh viên. Nếu bạn không tự tin thì chính người đối diện đang cười vào bạn, khinh thường bạn. Chúng ta bình đẳng giữa giao tiếp người với người nên dù tôi mới ra trường nhưng hãy cho họ biết rõ bạn là ai?
3. Cơ hội
- Thiếu kiến thức cứng( kiến thức chuyên môn) và kiến thức mềm( kỹ năng như: thiếu tự tin, ý thức kém, thiếu quyết đoán và làm việc quá thiên về cảm xúc). Thiếu tự tin là điểm yếu nhất của sinh viên. Nếu bạn không tự tin thì chính người đối diện đang cười vào bạn, khinh thường bạn. Chúng ta bình đẳng giữa giao tiếp người với người nên dù tôi mới ra trường nhưng hãy cho họ biết rõ bạn là ai?
3. Cơ hội
Những điều kiện tích cực bên ngoài giúp bạn đạt được mục tiêu. Đối với sinh viên mới ra trường, cơ hội là rất lớn.
- Xu hướng phát triển trong lĩnh vực mà bạn được đào tạo. Năm 2015, phát triển mạnh cho mở cửa hội nhập, giao lưu đầu tư từ Mỹ, Hàn, Nhật,...vào Việt Nam là rất lớn. Xu hướng: ngành ngôn ngữ, thương mại điện tử, marketing,...sẽ không bao giờ chết.
- Nâng cao trình độ học vấn: có bạn sẽ chọn đi du học, hoặc học thêm bằng khác. Nhưng hi vọng đó là bước để thực hiện mục tiêu của bạn sau này. Có thể là "chậm kiếm tiền" nhưng sẽ không "chậm làm giàu".
- Có thể cơ hội từ điều kiện gia đình. Đây cũng là nền tảng cho bạn tiến xa hơn nhưng có thể sẽ không vững hơn những bạn tự "bơi" bằng chính đôi chân của mình.
4. Thách thức
- Nâng cao trình độ học vấn: có bạn sẽ chọn đi du học, hoặc học thêm bằng khác. Nhưng hi vọng đó là bước để thực hiện mục tiêu của bạn sau này. Có thể là "chậm kiếm tiền" nhưng sẽ không "chậm làm giàu".
- Có thể cơ hội từ điều kiện gia đình. Đây cũng là nền tảng cho bạn tiến xa hơn nhưng có thể sẽ không vững hơn những bạn tự "bơi" bằng chính đôi chân của mình.
4. Thách thức
Đây là yếu tố hạn chế, ngăn cản những bước tiến của bạn.
- Đối thủ cạnh tranh: những người giỏi hơn bạn, chăm chỉ hơn bạn, sáng tạo hơn bạn, kinh nghiệm hơn bạn,...Bạn sẽ mãi thua nếu bạn không kiên trì và luôn lười nhác.
- Khả năng bản thân hạn chế
- Công ty ít có nhu cầu tuyển nhân sự mà ngành mà bạn theo học hay họ đòi hỏi quá cao.
Còn quá nhiều yếu tố trong từng phần của ma trận SWOT mà chưa liệt kê hết. Bạn hãy ngồi ngẫm và phân tích ma trận SWOT cho riêng mình. Từ đó, bạn cần quyết định các chiến lược trong 4 chiến lược đưa ra cho bạn:
- 1: Phát triển điểm mạnh, khắc phục điểm yếu
- 2: Vừa khắc phục điểm yếu, vừa hạn chế thách thức
- 3: Vừa nắm cơ hội, vừa hạn chế thách thức
- 4: Phát triển điểm mạnh, vừa nắm cơ hội
Chúc các bạn thành công!
